1. Opis sytuacji przed realizacją projektu:
Przy ul. 3- Maja 93 znajduje się Kopalnia „Guido”, która imię otrzymała na cześć swojego właściciela, magnata przemysłowego, Guido Henckela von Donnersmarcka. Do lat 80-tych XIX w. wydrążono dwa szyby :„Guido” i „Kolejowy”. Następnie kopalnię sprzedano państwu pruskiemu, a w 1928 roku zaprzestano wydobycia.
Po II wojnie światowej znalazła się na terenie KWK „Makoszowy”. Przez pewien czas funkcjonowała jako Kopalnia Doświadczalna Węgla Kamiennego M-300.
W latach 1982-96 zwiedzającym udostępniono część wyrobisk. Decyzje w sąsiednich kopalniach doprowadziły do kłopotów z wentylacją i zamknięcia trasy turystycznej.
Dzięki władzom Zabrza, w 2007 roku ponownie otwarto „Guido” dla turystów.
Na część naziemną kopalni składa się budynek nadszybia szybu „Kolejowego” oraz stalowa wieża z mechanizmem wyciągowym produkcji firmy AEG, z 1927 roku.
Do podziemi możemy zjechać na poziom 170 lub 320 m. Na pierwszym poznamy kopalnię z przełomu XIX i XX wieku.
W sąsiedztwie Kopalni „Guido”, okoliczne budynki pełniły funkcję zaplecza przemysłowego. Wśród nich budynek przy ul. 3 Maja 91 w Zabrzu, który niedawno był internatem Centrum Mechanizacji Górnictwa KOMAG.
2. Opis projektu:
Przedmiotowy projekt, realizowany na terenie Miasta Zabrze, składa się z trzech zadań:
- rewitalizacji nieużytkowanych wyrobisk na poziomie 170 i 320 Zabytkowej Kopalni Węgla Kamiennego „Guido” przy ul. 3 Maja 93 wraz z ich wyposażeniem
i dostosowaniem do pełnienia funkcji turystycznych, kulturalnych i rekreacyjnych wraz z wykonaniem systemu bezpieczeństwa,
- przebudowie ze zmianą sposobu użytkowania poprzemysłowych budynków „B” „C”, zlokalizowanych przy ul. 3 Maja 91 w Zabrzu na cele gastronomiczne
i hotelarskie wraz z zakupem wyposażenia,
- termomodernizacji i adaptacji budynku „A” byłego internatu przy ul. 3 Maja 91
w Zabrzu na potrzeby Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej.
W Lokalnym Programie Rewitalizacji Obszarów Miejskich Miasta Zabrze
na lata 2007-2015 projekt został zakwalifikowany do priorytetowych obszarów rewitalizacji.
Zaletą rewitalizowanego obszaru jest bardzo dobre połączenie do autostrady A4
oraz DTŚ, umożliwiające szybkie przemieszczanie się po rejonie Górnego Śląska.
3. Działania społeczne związane z projektem
Dzięki rewitalizacji, podziemiom kopalni nadaje się nowe wartości na rzecz podejmowania działań społecznych. Głównym celem była poprawa jakości infrastruktury kultury poprzez utworzenie w kopalnianych podziemiach profesjonalnej przestrzeni i w pełni przygotowanej do organizacji różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych.
Niepowtarzalny industrialny klimat łączy się z nowoczesnością . Dla uatrakcyjnienia zwiedzania przygotowano specjalne efekty audiowizualne. Na samych trasach turystycznych w podziemiach Kopalni „Guido” zwiedzający natrafią na kilkanaście animacji wyświetlanych przez projektory, doświadczą zjawiska tąpnięcia dzięki głośnikom zakopanym w spągu pod ich stopami i niejeden raz zostaną zaskoczeni przez odgłosy pracy górników, skrzypiącą obudowę chodnika, czy kontrolowane wybuchy trotylu. Dzięki uczestnictwu w Programie Rodzina 5+ Kopalnia Guido gwarantuje, także przywileje dla rodzin wielodzietnych.
Od 2009 roku na poziomie 170 m prezentuje się wystawę poświęconą górnikom–żołnierzom, którzy w okresie stalinowskim byli zmuszani do pracy pod ziemią. Poziom 320 m, to dwudziestowieczna kopalnia w pełnej okazałości. Turysta musi się tutaj nieco wysilić – trasa liczy około 2,5 km, za to można z bliska zobaczyć pracę kombajnu węglowego i poznać tajniki zawodu górnika. W 2012 r. uruchomiono podwieszaną pod stropem przekopu kolejkę górniczą, którą turyści mogą pokonać
ok. 400 metrów. Na poz. 320 m w dawnej Hali Pomp zorganizowano klubokawiarnię, gdzie nie tylko po zwiedzaniu można miło spędzić czas. W Hali można
z powodzeniem zorganizować szkolenie, zaprezentować multimedialną prezentację czy wygłosić konferencję. Do tych celów można również wykorzystać całe zaplecze gastronomiczne. Dzięki przejściu łączącemu Halę Pomp z Komorą Kompresorów
do dyspozycji organizatorów jest łącznie ponad 400 m2 górniczej przestrzeni. Multimedialne serce kopalni wraz z możliwością wyświetlania filmowych rarytasów, zaplanowano w podziemnej komorze wykutej w litej skale, będącej dawnym Warsztatem Mechanicznym.
Dodatkowo adaptacja o wartości 680 910,79 zł Komory K8 na cele kulturalne została dofinansowana ze środków Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Rozwój Infrastruktury Kultury.
W podziemiach na poz.320 m mają miejsce istotne wydarzenia , w tym np. Międzynarodowy Festiwal im. K. Pendereckiego czy inne festiwale i spektakle kulturalne, koncerty oraz wystawy.
Bezpośrednio przy Kopalni „Guido” w zrewitalizowanych obiektach poprzemysłowych „B” i „C” funkcjonuje nowoczesny kompleks noclegowo – konferencyjny z 85 miejscami noclegowymi w 19 pokojach o hostelowym standardzie oraz 6 pokojami o podwyższonym standardzie. Obiekt w pełni dostosowany
jest dla osób niepełnosprawnych.
Po zakończeniu procesu rewitalizacji obszarów zdegradowanych w Zabrzu
(do których należy m.in. rewitalizacja wyżej opisanych obiektów) powstanie kompleks pełniący funkcję edukacyjną, sportową, turystyczną i kulturalną,
a także gospodarczą i społeczną.
|